در دنیای امروز، بازاریابی به عنوان یکی از اساسی ترین عوامل موفقیت در تجارت و توسعه کسب و کار ها شناخته می شود، با افزایش رقابت و تغییرات مداوم در سلایق و نیاز های مشتریان، روش های بازاریابی نیز در حال تکامل می باشند. یکی از رویکرد های نوآورانه که در دهه های اخیر به شدت به چشم می‌خورد، گوریلا مارکتینگ است.
گوریلا مارکتینگ به معنای لغوی ساده، استفاده از روش های خلاقانه و غیر معمول در بازاریابی به منظور جلب توجه و خلق ارتباط موثر با مشتریان است. این رویکرد، بر خلاقیت، جسارت و تفاوت تاکید دارد تا بتواند از میان هزاران پیام تبلیغاتی رقیبان جدا شده و در ذهن مشتریان جا مانده و به یاد مانده شود.
گوریلا مارکتینگ ابتدا توسط جی گودین و جان ترمین در کتابشان به نام “گوریلا مارکتینگ” مطرح شد. این رویکرد به منظور تعیین یک شخصیت قدرتمند و نوآورانه برای برند ها و کسب و کار ها به ویژه در دنیای دیجیتال به کار گرفته می شود. از جمله نمونه های معروف گوریلا مارکتینگ می‌توان به کمپین‌های تبلیغاتی شرکت “اپل”، “ردبول”، و “استارباکس” اشاره کرد.
در این مقاله که توسط تیم کارشناسان مارکتینگ کانون آگهی و تبلیغاتی آرسس به تحریر در آمده است، به بررسی عمیق تر این رویکرد هوشمندانه و جذاب در بازاریابی مدرن خواهیم پرداخت. از مبانی و اصول گوریلا مارکتینگ گرفته تا نحوه استفاده از آن در جلب توجه و ارتقاء برند، این مقاله سعی دارد به خوانندگان اطلاعات مفیدی در این زمینه ارائه کند.
بازاریابی چریکی چیست؟
در بازاریابی چریکی، برند همچون چریک هایی در جنگ های نامنظم عمل می‌کند. این جنگ‌ها، وقتی راه‌حل های معمولی جواب نمی دهند، به میدان می آیند و با استفاده از راهبرد های غیر منتظره، دشمن را شوکه کرده و شکست یا حداقل تضعیف آنان را به دست می آورند.
در بازاریابی پارتیزانی یا چریکی، برند نیز با استفاده از روش های خلاقانه و غیرمنتظره، به زندگی مخاطبان خود وارد می شود. هدف اینجاست که هر چه بهتر و موثرتر در تصمیم گیری مخاطبان تأثیر بگذارد. این روش های نوآورانه، که به شدت متفاوت با روش های روش های تبلیغاتی دیگر دارند و به نظر مشتریان غیر منتظره می آیند، اساساً بر ایده‌آل های خلاقیت، نبوغ، و وفاداری به هویت برند تأکید دارند.
برند در این روش، یک ایده را انتخاب می‌کند، آن را با چاشنی های لازم پخته و حاضر به سرو کردن آن به مخاطبان می‌شود. سپس با نگاهی که به ظاهر استرس آور است، منتظر عکس العمل مخاطبان می ماند. در اینجا نکته مهم این است که مخاطبان اصلاً منتظر دریافت هیچ سفارش یا اطلاعاتی نبوده اند. این غیر منتظره بودن عاملی است که آنها را شگفت زده کرده و از آنان خواهد خواست تا به عنوان مروجانی برای برند عمل کنند.
مروجان، افرادی هستند که از ایده برند جذب شده اند و مایلند تجربیات خود را با دیگران به اشتراک بگذارند. این انتقال اطلاعات و تجربیات، به شناخت برند کمک می کند و برند را به صورت رایگان به گروه های گسترده تری از مخاطبان معرفی می‌کند.
بازاریابی پارتیزانی، علی رغم داشتن هزینه های ابتدایی بالا، اگر با هوشمندی اجرا شوند، هزینه های تبلیغاتی را کاهش می دهد. این امر به دلیل علاقه داوطلبانه مشارکت مخاطبان است که این کار را به‌طور آزادانه انجام می دهند. این تبلیغات اغلب در مکان های عمومی مانند خیابان ها، کنسرت ها، پارک ها، رویداد های ورزشی، جشنواره ها و مراکز خرید اجرا می شوند. این انتخاب مکان و زمان مناسب، یکی از عوامل اساسی بازاریابی پارتیزانی است.
بررسی رابطه میان گوریلا مارکتینگ و بازاریابی چریکی
بازاریابی چریکی و گوریلا مارکتینگ دو رویکرد نوآورانه در عرصه بازاریابی هستند که به هر دوی آن ها اهمیت زیادی در جلب توجه مخاطبان و ایجاد تأثیر گذاری در ذهن آن ها تعلق دارد. در این بخش، به بررسی روابط میان بازاریابی چریکی و گوریلا مارکتینگ می‌پردازیم:
-
هدف اصلی
– بازاریابی چریکی : هدف اصلی این نوع بازاریابی، ایجاد شگفتی و تعجب در مخاطبان است. از راهبرد های نوآورانه و غیر منتظره برای جلب توجه استفاده می‌شود.
– گوریلا مارکتینگ : همچنین به هدف اصلی جلب توجه و ایجاد تأثیر در ذهن مخاطبان می پردازد، اما با تأکید بر ایجاد یک شخصیت قوی و نوآوری در تبلیغات.
-
شیوه عمل
– بازاریابی چریکی : از راهبرد های میان رده، جسورانه و خارق العاده برای اجرای تبلیغات استفاده می کند. معمولاً این روش توسط برند ها و کسب و کار ها با محدودیت های بودجه معرفی می شود.
– گوریلا مارکتینگ : از روش های خلاقانه، اما بیشتر محور های بلندمدت و استراتژیک برای ارتقاء برند استفاده می کند. شناخته شدن برند از طریق ایجاد شخصیت، داستان، و تجربه مشتری به ویژه مورد تاکید قرار می گیرد.
-
مکان ها و زمان های اجرا
– بازاریابی چریکی : این روش معمولاً در مکان های عمومی شلوغ و زمان های خاصی مانند رویداد ها، جشنواره ها، و محیط های شهری اجرا می‌شود.
– گوریلا مارکتینگ : از مکان ها و زمان های استراتژیک به عنوان بخشی از استراتژی بلندمدت استفاده می کند؛ این موضوع ممکن است شامل حضور در رسانه ها، اجرای کمپین های آنلاین، و حتی تعاملات در فضا های مجازی باشد.
-
تأکید بر مشارکت مخاطبان
– بازاریابی چریکی : این رویکرد تا حد زیادی به مشارکت داوطلبانه مخاطبان تکیه دارد؛ ممکن است مخاطبان به عنوان مروجان به‌طور آزادانه در تبلیغات شرکت کنند.
– گوریلا مارکتینگ : تأکید بر ایجاد تجربه مشترک برای مخاطبان دارد تا ایشان را به شیوه فعال و جذابی در فرآیند بازاریابی شرکت دهد.
-
استفاده از وسایل نوآورانه
– بازاریابی چریکی : از وسایل و ابزارهای نوآورانه و ناخنک‌زن استفاده می‌کند که باعث ایجاد حس تازگی و جلب توجه می‌شود.
– گوریلا مارکتینگ : از موارد مشابه استفاده می‌کند، اما ممکن است بیشتر به ساخت یک شخصیت برند یا ایجاد تجربه های مشترک تاکید کند.
هر دوی بازاریابی چریکی و گوریلا مارکتینگ در جذب توجه و ایجاد تأثیر در بازار به نحوی منحصر به فرد و خلاقانه عمل می کنند. استفاده هوشمندانه از این رویکرد ها می تواند به برند ها و کسب و کار ها کمک کند تا در محیط رقابتی پویا و پیچیده تر امروزی، بیشتر به یاد مانده و قابل تفاوت باشند.
بررسی مزایا و معایب گوریلا مارکتینگ
-
مزایا
-
شناخت برند
– گوریلا مارکتینگ می تواند به شناخت برند کمک کند. از طریق استفاده از روش های خلاقانه و جذاب، برند می تواند به یادماندنی تر شود و در ذهن مشتریان جا بگذارد.
-
تبلیغات هزینه‌کم
– مقایسه با روش های تبلیغاتی سنتی، گوریلا مارکتینگ هزینه های کمتری دارد. به جای خرید فضای تبلیغاتی گران قیمت، از راهبرد های خلاقانه و مناسب برای بودجه استفاده می‌کند.
-
تأثیرگذاری در شبکه‌های اجتماعی
– این نوع بازاریابی معمولاً منجر به ایجاد محتوای وایرال می شود که در شبکه های اجتماعی گسترش می یابد. این باعث افزایش نفوذ برند در جوامع آنلاین می‌شود.
-
تفاوت از رقبا
– با انجام تبلیغات نوآورانه و غیر منتظره، برند می تواند از رقبا تفاوت یابد و در ذهن مشتریان جا بگیرد. این تفاوت می تواند مزیت رقابتی برند را افزایش دهد.
-
افزایش ارتباط با مشتریان
– با ایجاد تجربه های منحصر به فرد و جذاب، گوریلا مارکتینگ می تواند ارتباط مشتریان با برند را بهبود بخشد و به آنها احساس وفاداری بیشتری نسبت به برند بخشد.
-
معایب
-
ریسک اجتماعی
– برخی از راهبرد های گوریلا مارکتینگ ممکن است به دلیل خلاف قوانین، اخلاقیات، یا استاندارد های اجتماعی منجر به نقدها و انتقادات شود. این ریسک ممکن است تأثیر منفی بر رابطه با مشتریان داشته باشد.
-
پایداری محدود
– برخی از کمپین های گوریلا مارکتینگ ممکن است به دلیل نوآوری های گسترده، پایداری زمانی محدودی داشته باشند. این موضوع ممکن است به سرعت برند را از چشم مشتریان خارج کند.
-
اشکال قانونی
– استفاده از راهبرد های نوآورانه ممکن است با مواجهه با مسائل حقوقی مواجه شود. این احتمال به ویژه در صورتی وجود دارد که کمپین ها به طور ناخواسته به نقض قوانین یا حقوق مالکیت فکری منجر شوند.
-
نقد و انتقاد عمومی
– برخی از مخاطبان ممکن است به راهبرد های گوریلا مارکتینگ به عنوان تلاش برند برای جلب توجه بدون ارائه ارزش واقعی نگاه منفی داشته باشند و این منجر به انتقادات عمومی شود.
-
نداشتن استراتژی بلندمدت
– در برخی موارد، این نوع بازاریابی ممکن است بر روی ایجاد تأثیر کوتاه مدت تمرکز داشته باشد و به ایجاد استراتژی بلند مدت کمک نکند. این موضوع می تواند به دلیل عدم ایجاد اتصال مستقیم با استراتژی کلان برند باشد.
با توجه به مزایا و معایب فوق، استفاده از گوریلا مارکتینگ نیازمند توجه به وضعیت و شرایط خاص هر برند و بازار است. استراتژی ها باید با دقت و هوشمندانه طراحی شده و به چالش ها و فرصت های محیطی واکنش نشان دهند.
بررسی رابطه میان تبلیغات محیطی و گوریلا مارکتینگ
تبلیغات محیطی Out-of-Home (OOH) و گوریلا مارکتینگ هر دو به عنوان رویکرد های خلاقانه در حوزه بازاریابی شناخته می شوند. تبلیغات محیطی عمدتاً به تبلیغاتی اشاره دارد که در فضا های عمومی مانند تابلو و بنر های تبلیغاتی، پوستر ها، بیلبورد تبلیغاتی، عرشه پل عابر پیاده، عرشه پل سواره، استرابورد تبلیغاتی، ماکت تبلیغاتی، تبلیغات مترو و اتوبوس، تبلیغات در جایگاه سوخت و سایر وسایل ارتباط جمعی قرار می گیرند، در حالی که گوریلا مارکتینگ تأکید بر تبلیغات غیر منتظره و نوآورانه با هدف جلب توجه مخاطبان دارد.
روابط میان تبلیغات محیطی OOH و گوریلا مارکتینگ
-
فضاهای عمومی
– تبلیغات محیطی و گوریلا مارکتینگ هر دو در فضا های عمومی قابل اکران هستند. تبلیغات OOH در فضا هایی مانند خیابان ها، مترو ها، پارک ها و … قابل مشاهده هستند. به همین دلیل، مکان هایی که برای تبلیغات OOH مناسب هستند، نیز مکان های خوبی برای اجرای گوریلا مارکتینگ محسوب می‌شوند.
-
تفاوت در راهبردها
– تبلیغات محیطی عمدتاً بر تبلیغات متمرکز بر یک ایده مشخص تمرکز دارد که در مکان های عمومی قابل مشاهده است. به عنوان مثال، یک تابلو تبلیغاتی در یک خیابان ممکن است بر روی یک محصول یا برند خاص تأکید داشته باشد. از سوی دیگر، گوریلا مارکتینگ بیشتر به تبلیغات غیر منتظره و خلاقانه با هدف جلب توجه و ایجاد تأثیر در مشتریان تأکید دارد.
-
جلب توجه و جذابیت
– هر دوی این رویکرد ها جهت جلب توجه مشتریان و ایجاد حس تعجب در آن ها تلاش می کنند. تبلیغات محیطی OOH از طریق استفاده از تصاویر و افکت های بصری قوی تلاش می کند تا چشم های مشتریان را به خود جلب کند. گوریلا مارکتینگ هم از راهبرد های غیرمنتظره، شوکه آور و خلاقانه برای تولید تأثیر استفاده می‌کند.
-
تعامل با مشتری
– گوریلا مارکتینگ به طور معمول به مشارکت مخاطبان در تبلیغات تأکید دارد. این مشارکت می‌تواند شامل انجام چالش ها، به اشتراک گذاری محتوا در رسانه های اجتماعی و یا حتی شرکت فعال در یک تجربه برند باشد. در حالی که تبلیغات محیطی OOH بیشتر از دید مخاطب به تبلیغ محور بودن آن کمپین است و تعامل مستقیم کمتری با مخاطب دارد.
-
نقطه تمرکز
– در تبلیغات محیطی، تمرکز معمولاً بر روی مکان و مسئله های محیطی خاصی است. به عنوان مثال، تبلیغات در مورد حفاظت از جنگل ها یا افزایش استفاده از انرژی های تجدیدپذیر ممکن است در مکان های استراتژیکی نصب شوند. در حالی که گوریلا مارکتینگ ممکن است بر روی مسائل اجتماعی و فرهنگی بیشتر تأکید داشته باشد.
هر دوی تبلیغات محیطی و گوریلا مارکتینگ در محیط بازاریابی به نحوه ای جذاب و خلاقانه در حوزه تبلیغات تلاش می کنند و در صورت استفاده هوشمندانه، می توانند به جذب توجه مخاطبان و ایجاد ارتباط موثر با آن ها کمک کنند.
سخن نهایی
در این مقاله، به بررسی دو رویکرد نوآورانه در حوزه بازاریابی، گوریلا مارکتینگ و تبلیغات محیطی OOH پرداختیم. گوریلا مارکتینگ با تمرکز بر تبلیغات غیر منتظره و خلاقانه در جهت جلب توجه مخاطبان، و تبلیغات محیطی OOH با استفاده از فضا های عمومی برای انتقال پیام های محیطی و اجتماعی به مخاطبان، دو رویکرد موثر در جهت جلب توجه و ایجاد تأثیر در بازار هستند.
هر دو این رویکرد ها توانسته اند با استفاده از تکنیک ها و استراتژی های خاص خود، به ترویج برند ها، افزایش شناخت اجتماعی، و ایجاد ارتباط موثر با مشتریان بپردازند. همچنین، این دو رویکرد نشان داده اند که تبلیغات خلاقانه و محتوای جذاب می‌تواند در بازاریابی موفقیت آمیز نقش اساسی ایفا کند.
در نهایت، اهمیت انتخاب استراتژی مناسب با توجه به هدف و شرایط محیطی برند لازمه موفقیت است. به همین دلیل، شناخت عمیق تر از مشخصات و ویژگی های هر کدام از این رویکرد ها، برای انتخاب درست بین گوریلا مارکتینگ و تبلیغات محیطی OOH ضروری است. برای مطلع شدن از تعرفه های تبلیغات محیطی با کارشناسان مارکتینگ آژانس تبلیغاتی آرسس در ارتباط باشید.